Tüberküloz (verem) hastal\u0131\u011f\u0131 ile ilgili toplumun bilgilendirilmesi ve konuya dikkatinin çekilmesi amac\u0131yla ülkemizde her y\u0131l ocak ay\u0131n\u0131n ilk pazar günü ile ba\u015flayan hafta “Verem E\u011fitimi ve Fark\u0131ndal\u0131k Haftas\u0131” olarak belirlenmi\u015ftir.<\/p>\n
Tüberküloz hava yolu ile bula\u015fan, ba\u015fta akci\u011ferler olmak üzere tüm organlar\u0131 tutabilen bula\u015f\u0131c\u0131 bir hastal\u0131kt\u0131r ve tüm dünyada ilk on ölüm sebebi aras\u0131nda yer almaktad\u0131r. Birle\u015fmi\u015f Milletler Sürdürülebilir Kalk\u0131nma Hedeflerinin sa\u011fl\u0131kla ilgili hedeflerinden biri de 2030 y\u0131l\u0131na kadar tüberküloz epidemisini sona erdirmektir. Dünya Sa\u011fl\u0131k Örgütü (DSÖ); 2015 y\u0131l\u0131 sonras\u0131nda at\u0131lacak ad\u0131mlar\u0131 belirleyerek Küresel Tüberkülozu Bitirme Stratejisini ve DSÖ Avrupa Bölgesi Tüberküloz Eylem Plan\u0131 2016-2020’yi uygulamaya koymu\u015ftur ve 2030 y\u0131l\u0131na kadar tüm dünyada tüberküloz insidans\u0131n\u0131n %90 azalt\u0131lmas\u0131 hedeflenmi\u015ftir. Bu hedefe ula\u015fmak amac\u0131yla ülkemizde Ulusal Tüberküloz Kontrol Program\u0131 yürütülmektedir. Bu program; tüberkülozdan korunma, erken tan\u0131, yeterli ve uygun tedavi, sosyal koruma ve psiko-sosyal destekler ile hastal\u0131\u011f\u0131n görülme s\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131n ve tüberküloza ba\u011fl\u0131 ölümlerin azalt\u0131lmas\u0131, hastal\u0131\u011fa ba\u011fl\u0131 y\u0131k\u0131c\u0131 maliyetlerle kar\u015f\u0131la\u015fan ailelerin s\u0131f\u0131rlanmas\u0131 amac\u0131yla ile “Veremsiz Bir Türkiye!” hedefine ula\u015fmak için yürütülen faaliyetleri kapsamaktad\u0131r.<\/p>\n
Gerek kamu gerekse sivil toplum kurulu\u015flar\u0131n\u0131n i\u015f birli\u011fi ve çabalar\u0131yla uzun y\u0131llard\u0131r ba\u015far\u0131yla yürüttü\u011fümüz tüberküloz kontrol çal\u0131\u015fmalar\u0131 sonucunda, ülkemizde tüberküloz hasta say\u0131s\u0131 ve tüberküloz görülme s\u0131kl\u0131\u011f\u0131 her y\u0131l %3-4 civar\u0131nda azalmaktad\u0131r. Dünya Sa\u011fl\u0131k Örgütü (DSÖ) taraf\u0131ndan tüm ülkeler için tahmini tüberküloz insidans h\u0131z\u0131 (tüberküloz görülme s\u0131kl\u0131\u011f\u0131) hesaplanmaktad\u0131r. Dünya genelinde 2020 y\u0131l\u0131 tahmini tüberküloz insidans\u0131 yüz binde 127, Türkiye’nin de içinde bulundu\u011fu ve 53 ülkeden olu\u015fan DSÖ Avrupa Bölgesinde tüberküloz insidans h\u0131z\u0131 yüz binde 25’tir. <\/p>\n
Son 15 y\u0131l içerisinde ülkemizde toplam tüberküloz insidans\u0131 %56,5 oran\u0131nda azalm\u0131\u015ft\u0131r. 2005 y\u0131l\u0131nda 20.535 olan tüberküloz hasta say\u0131s\u0131 2019 y\u0131l\u0131nda 11.401’e, 2020 y\u0131l\u0131nda 8.925’e, 2005 y\u0131l\u0131nda yüz binde 29,4 olan insidans h\u0131z\u0131 da 2020 y\u0131l\u0131nda 10,6’ya dü\u015fmü\u015ftür. 2005 y\u0131l\u0131na göre 2020 y\u0131l\u0131nda toplam olgu h\u0131z\u0131nda %56,5 azalma olmu\u015ftur. Bu büyük ba\u015far\u0131da sahada hizmetleri yürüten Verem Sava\u015f\u0131 Dispanseri Birimleri ve Gö\u011füs Hastal\u0131klar\u0131 Hastanelerimizdeki sa\u011fl\u0131k çal\u0131\u015fanlar\u0131m\u0131z\u0131n emekleri büyüktür.<\/p>\n
Ülkemizde tüberküloza yönelik tan\u0131 ve tedavi hizmetleri tüm sa\u011fl\u0131k kurulu\u015flar\u0131nda ücretsizdir. Tüberküloz ve dirençli Tüberküloz hastalar\u0131n\u0131n tedavisinde kullan\u0131lan birinci ve ikinci seçenek ilaçlar Bakanl\u0131\u011f\u0131m\u0131z taraf\u0131ndan temin edilerek vatanda\u015flar\u0131m\u0131za ücretsiz olarak sa\u011fl\u0131k kurulu\u015flar\u0131na ve hastalar\u0131m\u0131za ula\u015ft\u0131r\u0131lmaktad\u0131r. Hastalar\u0131n tedavisini düzenli olarak sürdürmek ve tamamlanmas\u0131n\u0131 sa\u011flamak amac\u0131yla 2006 y\u0131l\u0131ndan beri DSÖ’nün önerdi\u011fi Do\u011frudan Gözetimli Tedavi (DGT) uygulanmaktad\u0131r. DGT hastan\u0131n ilaçlar\u0131n\u0131 do\u011fru ve tam olarak içti\u011finden emin olabilmek için her doz ilac\u0131n bir sa\u011fl\u0131k personelinin veya ba\u015fka bir görevlinin gözetiminde içirilmesidir. Her gün sa\u011fl\u0131k kurulu\u015funa gelemeyen hastalar için ileti\u015fim teknolojisindeki geli\u015fmelerden faydalanarak hastan\u0131n ilac\u0131n\u0131 içerken bir sa\u011fl\u0131k çal\u0131\u015fan\u0131na görüntülü ba\u011flanmas\u0131 veya ilaç içmesini kaydedip video yollamas\u0131 \u015feklinde uygulanan Video Gözetimli DGT de ülkemizde uygulanmaya ba\u015flanm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n
Ülkemizde bulunan yabanc\u0131 uyruklu tüberküloz hastalar\u0131 da ücretsiz olarak tedavi edilmektedir. Te\u015fhis ve tedavideki kaliteli hizmetlerin sonucunda tüberküloz mortalite (ölüm) h\u0131z\u0131 dünya genelinde yüz binde 19,7, DSÖ Avrupa Bölgesinde yüz binde 2,9 iken Türkiye’de yüz binde 0,5’dir.<\/p>\n
Tüm dünyada oldu\u011fu gibi ülkemizde de kronik ve bula\u015f\u0131c\u0131 hastal\u0131klar birey ve toplumda sa\u011fl\u0131k kayb\u0131n\u0131n yan\u0131 s\u0131ra, ekonomik ve psiko-sosyal kay\u0131plara da neden olmakta, uzun süreli tedavilerin düzenli sürdürebilmesi için sosyal ve ekonomik destekler verilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda Bakanl\u0131\u011f\u0131m\u0131z ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanl\u0131\u011f\u0131 aras\u0131nda bir protokol imzalanarak ekonomik ve sosyal güçlükler ya\u015fayan tüberküloz hastalar\u0131na 2018 y\u0131l\u0131 \u015eubat ay\u0131ndan itibaren ayl\u0131k nakdi sosyal yard\u0131m verilmeye ba\u015flanm\u0131\u015ft\u0131r. Ayn\u0131 zamanda t\u0131bbi öz bak\u0131m gerektiren ve evdeki ya\u015fam ko\u015fullar\u0131n\u0131n yetersiz oldu\u011fu durumlarda ilave destek ödemesi sa\u011flanabilmektedir. Dünya çap\u0131nda bir ilk ve iyi uygulama örne\u011fi olan bu programla tüberküloz hastalar\u0131m\u0131z\u0131n tedavi ve kontrollerinin düzenli olarak yap\u0131lmas\u0131, hastalara ve ailelerine psiko-sosyal destek verilmesi, yoksullu\u011fun azalt\u0131larak ya\u015fam kalitesinin yükseltilmesi hedeflenmi\u015ftir. <\/p>\n
<\/p>\n